H πληρέστερη δυνατή επιστημονική ή δημοσιογραφική έρευνα είναι αυτή που παίρνει υπόψη της τις σημειώσεις και τα πρακτικά από τις συναντήσεις μεταξύ εκπροσώπων της ΕΕ και εκπροσώπων συμφερόντων.
Τα έγγραφα αυτά έχει κάθε πολίτης το δικαίωμα να τη ζητήσει με βάση τον Κανονισμό 1049/2001 για την πρόσβαση στα εσωτερικά έγγραφα των θεσμών.
Το «έγγραφο»: ορίζεται ως εξής στο άρθρο 3 του Κανονισμού: «oποιοδήποτε περιεχόµενο ανεξάρτητα από το χρησιµοποιηθέν υπόθεµα (γραµµένο σε χαρτί ή αποθηκευµένο υπό ηλεκτρονική µορφή, ή µε ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή) που αφορά τις πολιτικές, τις δράσεις και τις αποφάσεις αρµοδιότητας του θεσµικού οργάνου».
Ο Κανονισμός καλύπτει όλα τα όργανα της ΕΕ αλλά πρακτικά εφαρμόζεται καλύτερα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τα αιτήματα για πρόσβαση σε πρακτικά συναντήσεων με λομπίστες μπορούν να είναι αρκετά γενικά και να καλύπτουν μεγάλες χρονικές περιόδους, αλλά όσο πιο ευρεία είναι τόσο επιπλέον χρόνο από τις 30 εργάσιμες μέρες που προβλέπονται αρχικά ενδέχεται να διαρκέσουν.
Μπορείτε να υποβάλετε αιτήματα μέσω:
- Του ιστότοπου του κάθε θεσμού
- Του ιστότοπο asktheeu.org των ΜΚΟ Corporate Europe Observatory και AccessInfo
- Σε περίπτωση άρνησης πχ. από κάποια ΓΔ της Επιτροπής, μπορείτε να κάνετε “confirmatory application” στη Γενική Γραμματεία της Επιτροπής και αντίστοιχα στα άλλα όργανα
- Σε περίπτωση νέας άρνησης μπορείτε να καταφύγετε στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή
- Τελικό στάδιο είναι η προσφυγή στο Δικαστήριο της ΕΕ
Παρακάτω οι φόρμες αιτήματος για τα τρία κεντρικά όργανα:
Παραδείγματα ιστότοπου αίτησης σε εξειδικευμένα ευρωπαϊκά όργανα:
Αίτημα από την πλατφόρμα AskTheEU
Μέσω αιτήματος πρόσβασης μπορείτε για παράδειγμα να ζητήσετε:
- Μελέτες που ανατίθενται σε ιδιώτες από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα στα πλαίσια της νομοθετικής διαδικασίας και άλλα προπαρασκευαστικά έγγραφα
- Γνωμοδοτήσεις των νομικών υπηρεσιών
- Δεδομένα και εκθέσεις που συλλέγει η Επιτροπή από τα κράτη μέλη
- Εκθέσεις ελέγχου της Επιτροπής
- Πληροφοριακό υπόβαθρο σχετικά με τις διαδικασίες παράβασης εναντίον κάποιου κράτους-μέλους
- Φάκελοι υποθέσεων παράβασης και αποφάσεων του ΔΕΕ μετά την περάτωση τους
- Πρακτικά ή σημειώσεις των συνεδριάσεων των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή άλλων συμβουλευτικών
- Έγγραφα και ηλεκτρονικά μηνύματα που ανταλλάσσονται μεταξύ εκπροσώπων συμφερόντων και εκπροσώπων των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και σημειώσεις των συναντήσεών τους
- Έγγραφα τριλόγων
- Έγγραφα ομάδων εργασίας του Συμβουλίου
Τα όργανα μπορεί να αρνηθούν αν η γνωστοποίηση του εγγράφου θίγει την προστασία:
- της δημόσιας ασφάλειας, της άμυνας, της διπλωματίας, της χρηματοπιστωτικής, νομισματικής ή οικονομική πολιτικής της ΕΕ ή ενός κράτους μέλους (έγγραφα που φέρουν τους χαρακτηρισμούς : “TOP SECRET”, “SECRET” ή “CONFIDENTIEL”),
- της ιδιωτικής ζωής και της ακεραιότητας του ατόµου, ιδίως σύµφωνα µε την κοινοτική νοµοθεσία σχετικά µε την προστασία των προσωπικών δεδοµένων,
- εμπορικών συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένης της πνευματικής ιδιοκτησίας,
- των δικαστικών διαδικασιών και της παροχής νοµικών συµβουλών,
- του σκοπού επιθεώρησης, έρευνας και οικονοµικού ελέγχου,
- έγγραφα τρίτων μερών από τα οποία δεν έχει ληφθεί άδεια (ως τρίτο µέρος ορίζεται : κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο ή οντότητα εκτός του οικείου οργάνου, συµπεριλαµβανοµένων των κρατών µελών, άλλων κοινοτικών ή µη κοινοτικών οργάνων και οργανισµών και τρίτων χωρών).
Αν θεωρείτε ότι το όργανο επικαλείται καταχραστικά κάποιον από τους παραπάνω λόγους πρέπει να κάνετε έφεση πρώτα στη Γενική γραμματεία και στη συνέχεια στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, όπως αναφέρεται και παραπάνω.
Παραδείγματα εγγράφων που έχουν ληφθεί μέσω τέτοιων αιτημάτων:
