Έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων για την εκπροσώπηση τρίτων κρατικών συμφερόντων

Στο Μητρώο υπάρχει και η κατηγορία «Οντότητες, γραφεία και δίκτυα που έχουν ιδρυθεί από τρίτες χώρες», αλλά μόνο δύο οργανώσεις έχουν πάρει την πρωτοβουλία να καταχωρηθούν σε αυτή : το νορβηγικό (δημόσιο) σιδηροδρομικό δίκτυο και η αντιπροσωπεία των βρετανικών Αγγλονορμανδικών νήσων (Channel islands).

To Qatargate – που χρειάστηκε μια διεθνή έρευνα μυστικών υπηρεσιών για να αποκαλυφθεί – έδειξε με κρότο ότι ένα μεγάλο κομμάτι της δραστηριότητας λόμπινγκ στις Βρυξέλλες παραμένει στο απόλυτο σκοτάδι. Πρόκειται για δραστηριότητες στο σταυροδρόμι διπλωματίας, κατασκοπείας και οικονομικού λόμπινγκ. Κρατικές εταιρείες όπως η Aramco της Σαουδικής Αραβίας, η Qatar Airways και πληθος ευρωπαϊκών εταιρειών στις οποίες είναι μεγαλομέτοχος η επενδυτική αρχή του Κατάρ ή η Gazprom και η Portland PR μέχρι την απαγόρευση του ρωσικού λόμπινγκ το 2022 λειτουργούν σε συντονισμό με τις δραστηριότητες των αντιπροσωπειών των κρατών τους στις Βρυξέλλες.

Στις ΗΠΑ, η ρύθμιση του λόμπινγκ ξεκίνησε στην ουσία με την υιοθέτηση της Foreign Agents Registration Act το 1938 που στόχευε ιδιαίτερα στο να περιορίσει τις έντονες δραστηριότητες που ανέπτυσσαν τότε στη χώρα οι Γερμανοί ναζί. Στην ΕΕ ακολουθείται η αντίθετη πορεία. Η πρώτη νομοθετική πρόταση για τους εκπροσώπους ξένων συμφερόντων θα συζητηθεί στη νομοθετική περίοδο 2024-2029, δηλαδή δύο δεκαετίες μετά την πρώτη θεσμική συζήτηση γύρω από τη γενική ρύθμιση του λόμπινγκ. Τον κορμό της νομοθετικής πρότασης αποτελεί η προτεινόμενη υποχρέωση των Κρατών Μελών να δημιουργήσουν εθνικά μητρώα με τις οντότητες που εκπροσωπούν τρίτες χώρες. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, ένας μοναδικός ευρωπαϊκός αριθμός (‘EIRN’) θα δοθεί σε κάθε μία από αυτές τις οντότητες, τον οποίο οι λομπίστες που εργάζονται για την τρίτη χώρα θα είναι υποχρεωμένοι να αναφέρουν σε κάθε αλληλεπίδραση τους με τις δημόσιες αρχές στην ΕΕ[1].

 

[1] Πρόταση για Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση εναρμονισμένων απαιτήσεων στην εσωτερική αγορά σχετικά με τη διαφάνεια της εκπροσώπησης συμφερόντων που διενεργείται για λογαριασμό τρίτων χωρών και για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1937 [COM/2023/637 final]